خواص تمر هندی در طب سنتی

خواص تمر هندی در طب سنتی و آشنایی با این گیاه دارویی.

خلاصه
تمر هندی [Tamarindus indica L. (T. indica)]، متعلق به خانواده Leguminosae (Fabaceae)، که معمولاً به درخت تمرهندی معروف است، یکی از گونه های درخت میوه است که به عنوان گیاه دارویی در طب سنتی استفاده می شود.

درخت تمرهندی به ویژه در شبه قاره هند، آفریقا، پاکستان، بنگلادش، نیجریه و بیشتر کشورهای گرمسیری یافت می شود. استفاده از آن برای دردهای شکمی، اسهال و اسهال خونی، برخی عفونت های باکتریایی و هجوم انگلی، بهبود زخم، یبوست و التهاب مرسوم است.

این گیاه منبع غنی از بسیاری از اسیدهای آمینه ضروری و فیتوکمیکال ها است و از این رو این گیاه دارای فعالیت ضد دیابت، ضد میکروبی، ضد سم، آنتی اکسیدان، ضد مالاریا، محافظت از قلب، محافظت از کبد، ضد آسم، ملین و ضد چربی خون است.

تمر هندی اثرات بهبود بخش بر بسیاری از بیماری ها دارد.

همچنین می‌توان آن را به عنوان یک پشتیبان مغذی برای بیماران مبتلا به سوء تغذیه ترجیح داد زیرا ارزان و دسترسی به آن آسان است.

مقدمه ای بر خواص تمر هندی در طب سنتی

1. مقدمه
طب سنتی برخلاف دارودرمانی، به‌ویژه در کشورهای گرمسیری به‌راحتی در دسترس و آماده استفاده است، بنابراین در رویکرد انتخاب درمانی نقش مهمی دارد.

به عنوان مثال، در بورکینافاسو، 90 درصد مردم ترجیح می دهند از طب سنتی استفاده کنند. در کشور ما ایران نیز طب سنتی علاوه از اوج و فرودهایش, همیشه همراه با طب نوین, مورد استفاده ایرانیان میباشد.

گیاهان از عناصر اساسی طب سنتی هستند و به میزان روزافزونی به عنوان یک انتخاب درمانی استفاده می شوند.

درخت تمر هندی درختی همیشه سبز است که ارتفاع آن به 24 متر و ضخامت آن به 7 متر می رسد که دارای گل های زرد کم رنگ و صورتی است.

این منطقه به آب و هوای خشک نیاز دارد، بنابراین منطقه ای که معمولاً رویش دارد, از آفریقا تا سنگال در غرب، سودان و اتیوپی در شرق، موزامبیک و ماداگاسکار در جنوب گسترش می یابد.

همچنین تصور می شود که این گیاه از آفریقا به هند آمده است. تایلند، بنگلادش، اندونزی در آسیا؛ مکزیک، کاستاریکا در آمریکا از جمله کشورهایی هستند که این گیاه در آنها بیشتر مشاهده میشود.

قسمتهای دارویی

هر قسمت از گیاه تمر هندی (ریشه، بدن، میوه، برگ) نه تنها دارای ارزش غذایی غنی و کاربرد وسیع در پزشکی است، بلکه از اهمیت صنعتی و اقتصادی نیز برخوردار است.

تمر هندی با توجه به فصل رشد خود می تواند اسیدی ترین و شیرین ترین میوه باشد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، میوه تمر هندی منبع ایده آلی از تمام اسیدهای آمینه ضروری به جز تریپتوفان (82 درصد) است.

دانه های آن نیز خواص مشابهی دارند، بنابراین به یک منبع پروتئینی مهم و در دسترس به ویژه در کشورهایی که سوء تغذیه پروتئین یک مشکل رایج است تبدیل می شود.

با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل فیتوشیمیایی، تمرهندی حاوی ترکیبات فنلی مانند کاتنین، پروسیانیدین B2، اپی کاتچین، اسید تارتاریک، موسیلاژ، پکتین، آرابینوز، زایلوز، گالاکتوز، گلوکز، اسید اورونیک و تری ترپن است.

در بیشتر کشورهای آفریقایی نیز نوشیدنی محبوبی است. در طب سنتی از آن در التیام زخم، دردهای شکمی، اسهال، اسهال خونی، آلودگی به انگلی، تب، مالاریا و مشکلات تنفسی استفاده می شود. همچنین در کشورهای گرمسیری به دلیل خاصیت ملین و تقویت قوای جنسی آن معمولاً استفاده می شود.

2. اثرات مربوط به سلامت تمرهندی

2.1. دستگاه گوارش و اختلالات مربوط به آن
 ملین
میوه تمرهندیبه دلیل دارا بودن اسید مالیک، اسید تارتاریک و پتاسیم بالا به عنوان ملین در طب سنتی استفاده می شود.

 درد شکم، اسهال و اسهال خونی
دلایل مختلفی برای درد شکم وجود دارد. بیشتر دلایلی که با آن مواجه می شوند اسهال و یبوست هستند. برای اسهال از برگ تمر هتدی، برای یبوست میوه ، برای درد شکم می توان از قسمت های نرم پوست و ریشه استفاده کرد.

 زخم معده

زخم معده (آسیب مخاطی عمیق تر از 0.5 سانتی متر) آسیب دردناک گوارشی در معده و دوازدهه است.عصاره دانه تمر هندی دارای اثر محافظتی وابسته به دوز بر روی مدل های زخم ناشی از ایبوپروفن، الکل و بستن پیلور است. این یک درمان جدید احتمالی زخم است.

اثر محافظتی دانه تمرهندی از ترکیبات پلی فنلی آن، عمدتاً پروسیانیدین، اپی کاتچین و تانن های پلیمری ناشی می شود. این ترکیبات دارای اثر آنتی اکسیدانی و نقش محافظتی در برابر رادیکال های آزاد هستند.

تانن ها همچنین از طریق ایجاد تجمع پروتئین و انقباض عروق از ایجاد زخم جلوگیری می کنند.

 اثر اسپاسمولیتیک

محتوای میوه تمر هندی از طریق انسداد کانال کلسیم باعث شل شدگی عضلات صاف می شود. همچنین استفاده از نمر هندی در درمان اسهال را توضیح می دهد.

سرطان

اثر بهبودی عصاره دانه تمر هندی در سمیت کلیوی حاد و کارسینوم سلول(سرطان کلیه) کلیه ناشی از مواد شیمیایی مورد اثبات است. این اثر را می توان با اثر آنتی اکسیدانی توضیح داد.

اگرچه آسیب اکسیداتیو به شدت با سرطان مرتبط است. ترکیبات پلی فنل [2-هیدروکسی-دی هیدروکسی استوفنون، متیل 3،4-دی هیدروکسی بنزوات، 3،4-دی هیدروکسی فنیل استات، (-)-اپیکاتچین، تانن، آنتوسیانیدین و پروآنتوسیانیدین های الیگومری] موجود در عصاره دانه تمر هندی دارای خواص آنتی اکسیدانی مرتبط با سرطان هستند. اثر انسداد مسیر.

 ویژگی های ضد میکروبی، ضد انگلی، ضد قارچی، ضد ویروسی، ضد نماتدال

افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی در بین باکتری ها و اثرات سمی آنتی بیوتیک ها باعث جستجوی عوامل موثر جدید می شود. گیاهان دارویی به دلیل تحمل آسان توسط مردم انتخاب اول هستند. تمر هندی یک عامل ضد میکروبی بالقوه است.

عصاره پوست تمر هندی . معمولاً برای بسیاری از بیماری‌های عفونی از جمله مالاریا استفاده می‌شود و سیستم ایمنی را تحریک می‌کند و بر انگلی تأثیر می‌گذارد.

تانن همچنین در میوه یافت شد که اثر ضد انگلی آن از طریق اتصال پروتئین های آزاد در کانال گوارشی انگل یا گلیکوپروتئین های موجود در خارج از انگل و باعث مرگ آن می شود.

مطالعات اثربخشی عصاره پوست و برگ تمر هندی  را نشان داد و استفاده از آن را به عنوان یک عامل ضد انگلی پیشنهاد کرد. میوه های نمرهندی به عنوان تب بر و از برگ های آن در درمان مالاریا استفاده می شود.

عصاره گیاه  دارای خواص ضد ویروسی دارد.

اثر ضد التهابی تمر هندی

اثرات ضد التهابی برگ ها، دانه ها و سایر قسمت های تمر هندی مثبت است، اما این اثر به اندازه اسید استیل سالیسیلیک قوی نیست. اثر ضد درد نیز در مدل‌های درد مکانیکی، شیمیایی و حرارتی ثابت شد.

غشای گلبول قرمز را تثبیت می کند و از آسیب جلوگیری می کند. علاوه بر این، اثر ضد التهابی نشان می‌دهد و از آزادسازی PG و NO (اثر مشابه دیکلوفناک) جلوگیری می‌کند.

هنگامی که آسیب لیزوزومی رخ می دهد، فسفولیپاز A2 ظاهر می شود و تولید عوامل التهابی را از طریق هیدرولیز فسفولیپیدها تحریک می کند. پیشگیری از آسیب سلولی باعث حفظ محتوای سیتوپلاسم و کاهش پاسخ التهابی می شود. محتوای پلی فنول ها و فلاونوئیدهای تمر هندی با اثرات ضد التهابی و ضد درد مرتبط است.

خواص آنتی اکسیدانی

خواص آنتی اکسیدانی دانه و برگ تمر هندی در بسیاری از مطالعات ثابت شد. نه تنها خواص فنلی (تانن) دانه‌های خام، بلکه دانه‌های خشک  با حرارت نیز دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند.

غذاها و نوشیدنی های غنی از فنل مانند سرکه سیب، دانه انگور، چای سبز و تمر هندی دارای اثر کاهش چربی خون، ضد آترواسکلروتیک، آنتی اکسیدان، ضد التهاب و تعدیل کننده سیستم ایمنی هستند.

میوه نمر هندی سرشار از اسید آلی، پکتین، ویتامین، محتوای مواد معدنی، پلی فنل و محتوای فلاونوئید است. محتوای پلی فنل غنی در دانه و میوه وجود دارد و اثر تنظیمی بر نوتروفیل ها نشان می دهد.

اثر ضد دیابت

دیابت نوع 1 و نوع 2 در اثر آسیب ناشی از التهاب مزمن جزیره سلولی بتا پانکراس ایجاد می شود. باعث ترشح غیرطبیعی انسولین می‌شود. روی گیرنده‌های انسولین و رویدادهای پس از گیرنده تأثیر می‌گذارد و به آسیب‌های کبدی، کلیوی و چشمی منجر میشود.

عصاره دانه تمر هندی با خواص ضد التهابی، تنظیم گلوکز خون و معکوس نمایی آسیب به بافت پانکراس، اثر محافظتی جزیره سلول بتا پانکراس را نشان می دهد.

این اثرات به جای کاهش جذب گلوکز ناشی از افزایش سطح کلسیم داخل سلولی پانکراس (اثر شبه انسولین) و فعالیت انسولین پلاسما است.  کاهش سطح گلوکز خون اثر عصاره دانه تمر هندی ناشی از نوسازی سلول های β پانکراس و افزایش ورود گلوکز به سلول های عضلانی و بافت چربی از طریق افزایش ترشح انسولین و مهار گلوکونئوژنز کبدی.

با کمک این اثرات، دانه و عصاره تمر هندی غنی از پلی فنل می تواند به عنوان حمایت تغذیه ای مورد استفاده قرار گیرد و با عوامل کاهش دهنده قند خون ترکیب شود.

 اثرات بر سیستم قلبی عروقی

میوه تمر هندی سرشار از پلی فنل و فلاونوئید است. اثر آنتی اکسیدانی متوسطی را نشان می دهد. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان میدهد که دریافت فلاونوئید از میوه ها و سبزیجات تأثیر مفیدی بر سلامت قلب و عروق دارد.

میوه تمر هندی از طریق افزایش بیان ژن گیرنده های  در کبد و کاهش  ردوکتاز و مهار بیان ژن ، خواص هیپوکلسترولمی و آنتی اکسیدانی را نشان می دهد.

دفع کلسترول را افزایش می دهد، بیوسنتز کلسترول را کاهش می دهد، دریافت کلسترول LDL را از بافت های محیطی افزایش می دهد و از تجمع تری گلیسیرید در کبد جلوگیری می کند.

همچنین از آسیب اکسیداتیو کلسترول LDL، عامل خطر اصلی آترواسکلروز، جلوگیری می کند . در گروه رژیم غذایی با کلسترول بالا، مکانیسم دفاعی آنتی اکسیدانی را فعال می کند و از تصلب شرایین آئورت جلوگیری می کند.

دانه تمر هیندی از طریق محتوای فلاونوئید، تانن، پلی فنل، آنتوسیانین و پروآنتوسیانیدین الیگومریک اثر آنتی اکسیدانی نشان می دهد. پلی ساکاریدهای جدا شده از دانه تمر هندی اثر تعدیل کننده ایمنی را از طریق افزایش فاگوسیتوز، مهار مهاجرت لکوسیت ها و کاهش تکثیر سلولی نشان می دهند.

اثر کاهش تری گلیسیرید با محتوای اپی کاتچین عصاره همراه است. این ترکیب اسیدهای چرب کل، استرول های خنثی و اسیدی دفع شده از طریق مدفوع را افزایش می دهد و اثر هیپولیپیدمیک خود را از این طریق نشان می دهد.

دانه و میوه تمر هندی به عنوان یک حمایت تغذیه ای در بیماران مبتلا به سطح کلسترول خون بالا پیشنهاد می شود.

 اثر محافظتی کبد

الکل و سایر مواد شیمیایی، محیطی، سموم بیولوژیکی و بسیاری از عوامل دیگر با بیماری های کبدی مرتبط هستند که مشکل مهم سلامت عمومی هستند. آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلولی) مکانیسم اصلی در اکثر بیماری های کبدی است.

در سمیت کبدی حاد ناشی از الکل، برگ های تمر هندی اثر ضد آپوپتوتیک و محافظتی کبدی نشان دادند. باعث تثبیت غشا و کاهش مصرف گلوتاتیون می شود. علاوه بر این، از فعال شدن CASP-3 و قطعه قطعه شدن DNA جلوگیری می کند و باعث بهبود هیستوپاتولوژیک می شود.

اثر کنترل وزن

چاقی نتیجه افزایش چربی بدن، هیپرپلازی و هیپرتروفی سلول های چربی و نفوذ ماکروفاژها در بافت چربی است. بسیاری از عوامل دارویی آزمایش شدند، اما تعداد بسیار کمی از آنها می توانند به طور ایمن استفاده شوند و بیشتر آنها دارای عوارض جانبی زیادی هستند.

در یک آزمایش عصاره میوه تمر هندی خواص کاهش وزن و کاهش چربی خون را نشان داد. تصور می شود که اثر خود را با افزایش انتقال دوپامینرژیک، تنظیم متابولیسم لیپیدها، کاهش سطح لپتین پلاسما نشان می دهد.

فلاونوئیدها و پلی فنول ها می توانند مسئول کاهش وزن باشند. از طرف اثر کاهش وزن، کلسترول سرم و اثر کاهنده LDL و افزایش HDL را نشان می دهد.

افزایش دریافت کالری و چربی باعث افزایش چربی خون و هپاتوستاتوز می شود. مصرف روزانه عصاره میوه تمر هندی نشانگر معکوس شدن هپاتوستاتوز است.

اثر بر سمیت فلوراید

فلوراید، به ویژه در آب آشامیدنی یافت می شود، می تواند به روشی نسبت به دوز مضر باشد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، سطح فلوراید بهینه آب آشامیدنی بین 0.5-1.0 میلی گرم در لیتر است. بالاتر از این حد باعث سمیت فلوراید می شود.

مسمومیت با فلوراید یک مشکل مهم بهداشتی جهانی است، در هند تقریباً 66.62 میلیون نفر درگیر آن هستند. فلوراید ممکن است در غذاها نیز یافت شود اما به ویژه در آب آشامیدنی یافت می شود.

مصرف بیش از حد فلوراید بیان ژن، چرخه سلولی، تکثیر سلولی، مهاجرت سلولی را تغییر می دهد و تأثیر منفی بر تنفس، متابولیسم، تبادل یونی، تغییرات در سطح سلولی (یعنی ترشح، اندوسیتوز، آپوپتوز، نکروز) دارد.

استرس اکسیداتیو، از دست دادن ظرفیت آنتی اکسیدانی نیز ممکن است باعث ایجاد مشکلات متابولیک شود. عصاره استحصالی از برگ‌های تمر هندی اثرات سمیت فلوراید را از طریق خواص آنتی‌پراکسیدانی و آنتی‌اکسیدانی آن بهبود می‌بخشد.

عصاره  میوه تمر هندی غلظت فلوراید پلاسما را کاهش می دهد و آسیب کبدی و کلیوی ناشی از فلوراید را بهبود می بخشد. و همچنین  پس از انجام برخی مراحل، میوه تمر هیندی را می توان در پاکسازی موثر آب آشامیدنی از فلوراید، نیکل و سرب استفاده کرد.

 سایر اثرات تمر هندی

برای  پوست
عصاره این میوه به عنوان یک ترکیب افزودنی طبیعی در کرم‌های ضد آفتاب پیشنهاد می‌شود، زیرا  دارای اثر محافظتی ایمنی و محافظتی DNA در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش است.

 التیام زخم
استفاده از برخی مخلوط‌های مستحصل از برگ و پوست درخت تمر هندی در ناحیه زخم نیز دارای اثرات التیام گر میباشد.

چشم
پلی ساکارید دانه تمر هندی به دلیل خاصیت چسبندگی مخاطی در قطره های چشمی برای افزایش مدت زمان موثر آن استفاده می شود. مخلوط با اسید هیالورونیک در خشکی دهان استفاده می شود و با کمک تیمولول فشار داخل چشم را کاهش می دهد.

مطالعات اثر آن را در ترمیم زخم قرنیه به ویژه پس از اعمال جراحی گزارش کردند.

 

 آسم و سرفه
از طریق اثرات آنتی هیستامینی، آداپتوژنیک و تثبیت گر ماست سل می تواند در آسمای آلرژیک و سرفه موثر باشد.

 ترمیم اعصاب
زایل‌گلوکان استحصالی از دانه تمر هندی محیط مناسبی را برای اعصاب تحلیل رفته و به بازسازی اعصاب کمک می‌کند.

 فراهمی زیستی آهن
تمز هندی بر خلاف سایر گیاهان و میوه ها، فراهمی زیستی آهن را افزایش می دهد.

 مسمومیت، عوارض جانبی و تداخلات دارویی

در مطالعات و  در دوزهای مختلف عوارض جانبی مشاهده نشد.همچنین گزارش شد که هیچ تغییری در بیوشیمی خون، تجزیه و تحلیل ادرار، تست عملکرد کبد، وزن بدن افرادی که با با پلی ساکارید دانه تمر هندی  به مدت 28 روز تغذیه شدند, مشاهده نشد.

در مطالعه دیگری اثر سمی گزارش نشد، اما افزایش گلبول های سفید و ترومبوسیت مشاهده شد. دانه تمرحاوی تانن و سایر ترکیباتی است که هضم را مشکل می کند. بنابراین توصیه می شود پس از جوشاندن یا انتظار در داخل آب مصرف شود.

و همچنین در استفاده طولانی مدت به دلیل محتوای اسیدی آن می تواند باعث فرسایش دندان شود. ایبوپروفن و اسید استیل سالیسیلیک در صورت مصرف با تمر هندی می توانند فراهمی زیستی آنها را افزایش دهند و سطح خونی آنها را افزایش دهند.

 نتیجه گیری

تمر هندی یک گیاه ارزان و به راحتی در دسترس است. این منبع غنی از اسیدهای آمینه ضروری، فیتوکمیکال ها و ویتامین ها است. در طب سنتی، فواید بسیاری برای سلامتی دارد.

با کمک تکنیک های مدرن می توان از آن در پزشکی مبتنی بر شواهد در بسیاری از شرایط بهداشتی استفاده کرد. نیاز به بررسی بیشتر در مورد این گیاه و خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی بالقوه آن است که می تواند در بسیاری از بیماری ها کمک کند.

این میوه به طور سنتی در بسیاری از کشورها و در سراسر جهان استفاده می شود. کل قسمت های گیاه دارای ارزش غذایی غنی و کاربرد گسترده ای در پزشکی هستند.

در طب سنتی از آن در التیام زخم، دردهای شکمی، اسهال، اسهال خونی، آلودگی به انگلی، تب، مالاریا و مشکلات تنفسی استفاده می شود.