توضیحات
عود صلیب :
عود صلیب را در طب سنتی به آن فاوانیا هم گویند.
عود صلیب طبیعتی گرم و خشک دارد.
فاوانیا گیاهی از تیرۀ دو لپهایهای جدا گلبرگ که تیرۀ خاصی به نام تیرۀ فاوانیا را پدید میآورد
و جزو تیرههای نزدیک به گلسرخیان است؛ گیاهی است علفی و دارای ساقههای گوشتدار و ساقهای خوابیده
بر روی زمین و گلهایی معمولا سفید یا زرد. در حدود ۱۳۰ نوع از این گیاه شناخته شده
که اکثر در مناطق معتدل میرویند. در طب سنّتی با نامهایی نظیر نارمشک، عودالریح، حجرالذئب، خرچکوک، شیرزا،
ابوزیدان، ورد الحمیر، رمان مصری، وردالحمار و عود صلیب از آن یاد شده است که در این میان، «عود الصلیب»
پربسامدترین نام است که در منابع طب سنتی برای درمان بسیاری بیماریها
و بیشتر برای درمان بیماریی مربوط به کودکان به نام امّ صبیان به کار رفته است.
هدف این پژوهش، مرور و بررسی مطالب مربوط به این گیاه و خواص دارویی آن در متون طبی و نیز ادبی مورد است تا
اثرات و چگونگی به کارگیری آن در طب سنتی و پزشکی نوین معرفی گردد.
عود صلیب در کتاب سنتی :
در کتاب های قدیمی طب سنتی نقل شده است که :
عود الصليب دوايي است که آن را فاوانيا گويند. با هر که باشد از زحمت صرع ايمن گردد
چوبيست از درخت خاص که ترسايان بدان صليب سازند
و چون آن را در گلوي اطفال آويزند به خواب نترسند و صرع رابسيار مفيد است
فاونيا معتدل است به گرمي و خشکي. وي علّت ام الصبيان را نيک بود چون از کودک بياويزي؛ و صرع را سود دارد چون
به زير بيني بر سوزي…(1)
منبع:
نتیجه گیری:
به نظر میرسد که منابع سنتی و جدید در زمینۀ درمانی فاوانیا بسیار به هم نزدیک هستند؛
از این رو، میتوان چنین استنتاج کرد که با بررسی دقیق متون کهن و همراه ساختن دستاوردهای آنها با منابع جدید
دربارۀ این گیاه میتوان فراوردههای دارویی موثری برای بسیاری بیماریها فراهم نمود.
با تشکر عطاری زعفرانچی تبریز